Nhà giáo dục Sukhomlinsky tin rằng, trí tuệ của trẻ em được phản ánh trong đầu ngón tay. Các nhà khoa học khác cho rằng bàn tay là "bộ não thứ hai của cơ thể con người", trẻ có đôi tay linh hoạt sẽ thông minh hơn.
Dưới góc độ khoa học thần kinh, ngón tay và lòng bàn tay vẫn chiếm tỷ lệ lớn trong vùng vận động não, khoảng 1/3, dây thần kinh phân bố ở ngón tay gấp 10 lần ở cẳng chân.
Theo lý thuyết của nhà giải phẫu thần kinh người Canada Penfield, tỷ lệ não vận động một bộ phận nào đó trên cơ thể càng lớn thì ảnh hưởng đến não bộ càng rõ ràng.
Trong quá trình thực hành, các ngón tay được kích thích bởi các đối tượng khác nhau ở thế giới bên ngoài và truyền các tín hiệu tri giác khác nhau đến não, và não được gọi là CPU, bắt đầu xử lý thông tin.
Trong quá trình này, các ngón tay càng được kích thích, não bộ sẽ càng hoạt động nhiều hơn, các khớp thần kinh trong não được thúc đẩy nhiều hơn, các tế bào thần kinh sẽ trở nên nhạy bén hơn, tiềm năng não bộ của trẻ cũng được phát triển tốt hơn.
Montessori, một nhà giáo dục đề xuất rằng nếu có các hoạt động thực hành, mức độ thông minh của con người sẽ cao hơn, và nhân cách tốt của trẻ cũng mạnh mẽ hơn.
Ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, khả năng vận động của đôi tay càng mạnh và đôi tay càng linh hoạt thì sự phát triển và sử dụng trí thông minh càng tốt, sau này càng hoàn thiện hơn.
Do đó, nếu bố mẹ nhận thấy con thường thích xúc ăn, gắp thức ăn bằng cả hai tay, xé giấy, cầm đồ chơi, ném đồ đạc… thì đừng vội kiểm soát đôi tay của con mà hãy tận dụng thời kỳ này để trẻ tập các động tác tốt của đôi tay và kích thích sự phát triển của não bộ.
Những tín hiệu sau đây xuất hiện trước 3 tuổi cho thấy trí não trẻ đang phát triển tốt
Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng từ 0 đến 3 tuổi là giai đoạn vàng cho sự phát triển trí não của trẻ.
Ở độ tuổi 0-1 tuổi, khối lượng não của trẻ gấp 170 lần trước khi sinh và các tế bào não nhân lên nhanh chóng.
Khoảng từ 2 tuổi trở lên, 50% đến 60% sự phát triển của não đã hoàn thành, và hơn 700 kết nối nơ-ron có thể được thiết lập trong não mỗi giây.
Đến 3 tuổi, sự phát triển trí não của trẻ gần bằng 80% đến 90% của người lớn, và hầu hết sự phát triển trí tuệ của một người đã hoàn thiện ở giai đoạn này.
Và với sự phát triển nhanh chóng của não bộ, các cử động tốt của đôi tay của trẻ cũng đang được hoàn thiện đồng thời. Nếu mẹ nhận thấy những dấu hiệu sau đây ở trẻ dưới 3 tuổi, đó thường là dấu hiệu cho thấy não bộ của trẻ đang phát triển tốt.
0-3 tháng tuổi: Bé có phản xạ cầm nắm
Đây là một trong những phản xạ nguyên thủy không điều kiện của trẻ sơ sinh, còn có thể gọi là “phản xạ Darwin” .
Thông thường, trẻ dưới 3 tháng tuổi sẽ nắm chặt tay, nhưng nếu cảm thấy có vật chạm vào lòng bàn tay, trong tiềm thức trẻ sẽ nắm chặt và lực nắm đủ mạnh để chịu sức nặng của chính mình.
Trẻ dưới 3 tháng tuổi thường sẽ nắm chặt tay, nhưng nếu cảm thấy có vật chạm vào lòng bàn tay, trong tiềm thức trẻ sẽ nắm chặt và lực nắm đủ mạnh để chịu sức nặng của chính mình.
Thông thường, phản xạ nguyên thủy này sẽ đạt cực đại vào tuần thứ 5 sau khi trẻ được sinh ra, nhưng nó sẽ bắt đầu biến mất vào tháng thứ 3 đến tháng thứ 4. Sau khi sinh, nếu nó chưa xuất hiện hoặc biến mất sau giai đoạn này, thường phải xem xét liệu đứa trẻ có bị tổn thương thần kinh hay không, và có thể gây trở ngại cho sự phát triển trí tuệ hay không.
4-6 tháng tuổi: Bé bắt đầu cầm nắm độc lập
Khác với “phản xạ cầm nắm” nói trên, cầm nắm tự chủ là hành động cầm nắm đồ vật một cách chủ động và có ý thức, hành động này xuất hiện ngụ ý rằng não bộ của trẻ đã trưởng thành hơn và cần có sự hợp tác của các ngón tay.
Nếu mẹ nhận thấy trẻ bắt đầu cầm nắm đồ vật bằng cả hai tay, cố gắng đưa vào miệng và thường xuyên nghịch đồ chơi, nghịch những mảnh giấy nhỏ thì có nghĩa là kỹ năng vận động tinh của trẻ đang phát triển.
Bố mẹ có thể khuyến khích trẻ thực hiện nhiều động tác này hơn, thực hiện sự phối hợp của tay và kích thích sự phát triển của não bộ.
7-9 tháng tuổi: Bé bắt đầu cầm nắm thức ăn đặc
Trẻ ở độ tuổi này đã bắt đầu cho ăn thức ăn bổ sung và các bà mẹ thường cảm thấy khó chịu mỗi khi trẻ với lấy thức ăn, quần áo, trên bàn và sàn nhà thức ăn rơi khắp nơi.
Trên thực tế, điều này chỉ cho thấy rằng trẻ đã đến thời kỳ nhạy cảm của việc sử dụng tay, trẻ cảm nhận nhiệt độ của thức ăn bằng tay, véo thức ăn thành các hình dạng khác nhau, cảm nhận sự thay đổi của thức ăn trên tay và thưởng thức.
Và những thay đổi xúc giác này cũng có thể kích thích sự phát triển tri giác của não bộ, giúp ích cho sự phát triển trí tuệ.
10-12 tháng tuổi: Bé bắt đầu “tự lập” bằng tay
Ví dụ, trẻ dùng tay để nhặt rau, nhặt đồ chơi dưới đất, lật sách, lấy cốc uống nước, ... Tay của trẻ linh hoạt hơn và hầu như trẻ có thể làm được mà không thường xuyên làm phiền bố mẹ.
1-3 tuổi: Bé cố gắng vẽ, viết bằng tay
Trong quá trình trẻ vẽ hoặc viết cần huy động hoạt động của nhiều vùng não và hợp tác với nhau. Nhưng cũng chính vì vậy, nó cũng kích thích các đầu dây thần kinh của não bộ khiến nó phát triển nhanh chóng hơn.
Do đó, các bậc phụ huynh nên chuẩn bị bút, vở cho bé, để bé viết và vẽ tùy tiện, điều này không chỉ giúp tiết kiệm thời gian mà còn rèn luyện sự phát triển trí não của trẻ.
Trẻ dùng tay để nhặt rau, nhặt đồ chơi dưới đất, lật sách, lấy cốc uống nước giúp tay của trẻ linh hoạt hơn.
Những cách nuôi dưỡng để trẻ lớn lên khỏe mạnh, phát triển tốt
Đầu tư dinh dưỡng, chế biến món ăn ngon
Cách nuôi con khỏe mạnh, thông minh là mẹ nên áp dụng thực đơn hàng ngày đầy đủ dinh dưỡng cho con trong quá trình phát triển.
Mẹ nên chú ý cho trẻ ăn trái cây, những thực phẩm liên quan đến bơ sữa, ngũ cốc, tinh bột, rau củ, thịt, cá, trứng… Bên cạnh đó, hạn chế cho trẻ ăn nhiều dầu mỡ, chất béo không lành mạnh, đường, kẹo. Tùy vào độ tuổi của bé mà mẹ có thể cho bé ăn bột, ăn dặm hay ăn cơm.
Mẹ nên xây dựng chế độ dinh dưỡng từ khi bé còn nhỏ để giúp con ngăn ngừa bệnh béo phì, tăng huyết áp, tiểu đường và sống lành mạnh hơn mỗi ngày.
Phòng bệnh từ nhỏ
Việc tiêm phòng vắc xin cho con theo sự chỉ dẫn từ bác sĩ là cách nuôi con khỏe mạnh giúp mẹ bảo vệ bé khỏi những bệnh nguy hiểm. Bé tiêm phòng vắc xin sẽ giúp hệ thống miễn dịch nhận ra mầm bệnh để chống lại bệnh tật hoặc ngăn ngừa những biến chứng của bệnh trong tương lai.
Mẹ nên cho trẻ tự cầm nắm thức ăn, điều này có lợi cho quá trình phát triển của con.
Ngoài ra, mẹ cũng nên chú ý đến môi trường sống, nên thường xuyên lau sạch sàn nhà, đổ rác, để ý đến tay nắm cửa, tay cầm tủ lạnh, ngăn kéo, lò vi sóng, dụng cụ nhà bếp, đồ chơi của bé…
Ngoài làm sạch những đồ dùng ở trong nhà, điều mẹ cần làm là lưu ý đến chăn, nệm và quần áo của bé vì đây là những vật dụng có thể dễ dàng bị rệp và vi khuẩn tấn công.
Rèn luyện tay cho bé
Với đôi tay của trẻ thì ngay từ nhỏ, cha mẹ có thể thực hiện một số cách rèn luyện như:
- Khi trẻ còn nhỏ, mẹ có thể đặt ngón tay mình vào bàn tay của bé, cho bé học cách cầm nắm
- Lúc trẻ được 2-3 tháng tuổi, lực tay của con lúc này tốt hơn, cha mẹ có thể cho con cầm đồ vật, chẳng hạn như ti giả, món đồ chơi như que gỗ xếp hình… Chú ý quan sát để bé không gây nguy hiểm cho mình.
- Lớn hơn một chút, mẹ có thể treo các món đồ chơi phong phú ở trên nôi của bé, cho con học cách với tay lên.
- Khi cho con ăn dặm, có thể xắt đồ ăn cho con tự bốc ăn và tập cho con ăn bằng thìa khi được 15-18 tháng.
- Đến khi bé 1 tuổi, cho con chơi nhiều món đồ chơi hơn, chẳng hạn như đàn piano đồ chơi, chì màu.
Một số hoạt động thường ngày có thể giúp trre rèn luyện sự linh hoạt của đôi tay.
Dạy con thói quen lành mạnh
Cách nuôi con khỏe mạnh tốt nhất là hãy dạy con thói quen sống lành mạnh, để bé tự chăm sóc bản thân. Hãy hướng dẫn con duy trì thói quen tập thể dục, ngủ sớm và ngủ đủ giấc để không chỉ tốt cho sức khỏe tinh thần mà còn tăng cường sức khỏe thể chất.
Đồng thời, không nên để trẻ sử dụng những thiết bị điện tử quá sớm, ánh sáng xanh từ các thiết bị này có thể gây ra ảnh hưởng não của bé, tằng nguy cơ béo phì.