Tư thế cầm bút đúng không chỉ giúp các em học sinh viết nhanh và đẹp mà còn giúp các em tránh được các tật xấu khi viết như: vẹo cổ, gù lưng, cận thị... Chính vì vậy, các bậc phụ huynh và thầy cô giáo cần đặc biệt chú ý đến việc hướng dẫn các em cầm bút đúng cách ngay từ nhỏ. Khi các em đã hình thành được thói quen cầm cây bút đúng thì việc viết chữ đẹp và viết nhanh sẽ trở nên dễ dàng hơn rất nhiều. Cùng khám phá cách cầm bút đúng để viết nhanh và đẹp trong bài viết này!
Hướng dẫn cha mẹ dạy trẻ cách cầm bút đúng cách
Hướng dẫn cách cầm bút đúng cho trẻ lớp 1 để viết chữ nhanh và đẹp là một việc làm quan trọng, góp phần hình thành thói quen học tập tốt và rèn luyện tính kiên trì cho trẻ. Dưới đây là các bước hướng dẫn chi tiết dành cho bố mẹ:
Chuẩn bị dụng cụ học tập
- Bàn học, ghế ngồi: Chọn bàn ghế có kích thước phù hợp với độ cao và vóc dáng của trẻ. Bàn học nên có độ rộng vừa đủ để trẻ thoải mái đặt sách vở và dụng cụ học tập. Ghế ngồi cần có tựa lưng để giúp trẻ giữ được tư thế ngồi đúng.
- Giấy, vở: Nên chọn loại giấy mịn, không quá trơn, không quá thô ráp, có độ sáng vừa đủ. Vở nên có ô chữ và dòng kẻ rõ ràng để giúp trẻ viết chữ dễ dàng hơn.
- Bút viết: Với bé mẫu giáo, nên chọn bút màu sáp có đầu bút to, dễ cầm nắm. Với các em mới vào lớp 1, có thể chọn bút chì loại HB có độ đậm vừa phải. Bút chì cần được gọt nhọn để giúp trẻ viết chữ rõ ràng.
Hướng dẫn tư thế ngồi học chuẩn
Tư thế ngồi học đúng sẽ giúp trẻ tập trung tốt hơn và tránh ảnh hưởng đến sức khỏe. Tư thế ngồi học chuẩn bao gồm:
- Hai chân đặt phẳng trên mặt đất, cách nhau một khoảng bằng vai.
- Ngồi thẳng người, lưng tựa vào ghế, vai thả lỏng.
- Cánh tay đặt lên bàn học, khuỷu tay hơi cong. Cổ tay, bàn tay và cánh tay của trẻ phải thẳng hàng với nhau.
- Giữ khoảng cách giữa mắt và sách vở khoảng 30cm.
- Nghiêng đầu hơi sang trái (với trẻ thuận tay phải) hoặc sang phải (với trẻ thuận tay trái) để nhìn rõ chữ viết.
Làm mẫu và hướng dẫn trẻ tư thế cầm bút đúng
Bố mẹ nên ngồi cạnh bé và làm mẫu để bé nhìn và bắt chước. Cách cầm bút viết đúng như sau:
- Đặt bút giữa ngón tay trỏ và ngón cái, nghiêng bút một góc 45 độ so với mặt bàn.
- Dùng ngón cái và ngón trỏ giữ bút, đặt ngón giữa vào giữa đốt thứ nhất của ngón trỏ.
- Bút không được tì vào khớp xương của ngón tay giữa.
- Các ngón tay còn lại khum lại nhẹ nhàng, ngón nhẫn và ngón út cong tự nhiên.
- Giữ cổ tay thoải mái, không tì quá mạnh lên mặt bàn.
- Giữ thân bút ở khớp xương ngón trỏ.
Thực hành viết chữ
Bắt đầu bằng việc hướng dẫn cách cầm bút đúng cho trẻ viết các đường nét cơ bản như đường thẳng, đường cong, đường chéo. Sau đó, chuyển sang tập viết các chữ cái, bắt đầu từ những chữ cái đơn giản đến phức tạp hơn.
Khi tập viết, cần lưu ý những điểm sau:
- Giữ tư thế ngồi học đúng.
- Cầm bút đúng cách.
- Viết chữ chậm rãi, cẩn thận, không vội vàng.
- Giữ nét chữ đều đặn, không quá đậm hoặc quá nhạt.
- Bắt đầu từ nét thanh, sau đó mới đến nét đậm.
- Khi viết xong một chữ cái hoặc một từ, cần nhấc bút lên và di chuyển đến vị trí tiếp theo.
Khen ngợi và động viên trẻ
Khi trẻ viết chữ đẹp, bố mẹ nên khen ngợi và động viên để khích lệ các con tiếp tục cố gắng. Cha mẹ cũng có thể tạo ra một bảng khen thưởng để ghi nhận sự tiến bộ của con.
Rèn luyện thường xuyên
Để có thể viết chữ đẹp, trẻ cần luyện tập thường xuyên. Phụ huynh nên dành thời gian mỗi ngày để hướng dẫn và rèn luyện cách cầm bút đúng cho trẻ.
Lưu ý:
- Nên tạo cho trẻ một môi trường học tập thoải mái, yên tĩnh để trẻ có thể tập trung tốt hơn.
- Tránh ép buộc con trẻ học cách cầm bút để viết chữ đẹp khi con đang mệt mỏi hoặc chán nản.
Dấu hiệu trẻ cầm bút sai
Cổ tay cong
Cổ tay cong thường do trẻ kẹp bút quá chặt, đặt bút quá sát vào lòng bàn tay, hoặc đặt ngón tay cái quá cao trên thân bút. Khi cổ tay cong, lực viết sẽ không đều, khiến trẻ dễ bị mỏi tay và khó kiểm soát nét chữ. Lâu dần, điều này có thể dẫn đến các vấn đề về cổ tay và cánh tay.
Ngón tay bị sưng
Nếu các em học sinh không được học cách cầm bút chuẩn, các ngón tay của các em có thể bị sưng tấy, đau nhức và khó chịu. Điều này do các con phải dùng nhiều lực để kẹp bút hoặc do bút tì vào các khớp ngón tay.
Chữ viết không đẹp
Chữ viết của các em học sinh mẫu giáo và lớp 1 có thể bị méo mó, không đồng đều và khó đọc nếu không có tư thế cầm bút đúng, vì các em khó có thể kiểm soát được nét chữ và lực viết khi cầm bút sai cách.
Mẹo giúp trẻ cầm bút đúng
- Sử dụng bút chì có kích thước phù hợp: Chọn bút chì có kích thước vừa vặn với tay trẻ, giúp trẻ dễ dàng cầm nắm và điều khiển. Bút chì quá to hoặc quá nhỏ đều có thể khiến trẻ cầm bút sai cách.
- Sử dụng dụng cụ hỗ trợ: Sử dụng các dụng cụ hỗ trợ cầm bút như kẹp bút hoặc đệm bút để giúp trẻ định vị tay đúng cách. Các dụng cụ này giúp trẻ kẹp bút nhẹ nhàng, giảm áp lực lên các ngón tay và cổ tay.
- Cho trẻ chơi các trò chơi vận động tinh: Các trò chơi như xếp hạt, xỏ dây, vẽ tranh,... giúp rèn luyện kỹ năng vận động tinh của trẻ, tạo nền tảng để cầm bút đúng cách. Kỹ năng vận động tinh tốt giúp trẻ kiểm soát được các ngón tay và điều chỉnh lực viết dễ dàng hơn.
- Tham khảo ý kiến chuyên gia: Nếu bạn lo lắng về cách cầm bút của trẻ, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ nhi khoa hoặc chuyên gia trị liệu nghề nghiệp để được tư vấn và hỗ trợ. Các chuyên gia có thể đánh giá kỹ năng cầm bút của trẻ và đưa ra lời khuyên cụ thể để giúp trẻ cải thiện.
Việc dạy trẻ cầm bút đúng cách cần sự kiên nhẫn và hướng dẫn tỉ mỉ từ phụ huynh. Nên tạo môi trường học tập thoải mái và khích lệ trẻ khi trẻ cố gắng cầm bút đúng. Sửa lỗi nhẹ nhàng và hướng dẫn lại tư thế đúng cho trẻ. Đừng quên luyện tập thường xuyên để hình thành tư thế tay cầm bút đúng.