Núm vú (đầu ti) khô thường gặp ở phụ nữ mang thai, cho con bú, người bị dị ứng hoặc thay đổi nội tiết tố. Tình trạng này gây ngứa, khô, khó chịu và ảnh hưởng đến thẩm mỹ, tâm lý của nhiều chị em. Vậy núm vú bị khô là dấu hiệu gì? Nguyên nhân và điều trị ra sao?
Núm vú bị khô là gì?
Núm vú bị khô là tình trạng khó chịu, ngứa, đau, nứt hoặc bong tróc vảy ở núm vú. Các nguyên nhân gồm trầy xước, nhiễm trùng nấm men, viêm da tiếp xúc,… Việc điều trị tùy thuộc vào nguyên nhân, có thể dùng các loại kem bôi.
Cả nam giới và phụ nữ đều có thể gặp vấn đề về núm vú. Hầu hết, các nguyên nhân gây khô hoặc ngứa núm vú đều vô hại và chỉ mang tính tạm thời. Nguyên nhân bao gồm từ chà xát do tiếp xúc đến thay đổi nội tiết tố. Ở phụ nữ, núm vú khô có thể liên quan đến việc mang thai và cho con bú.
Trong một số ít trường hợp, những thay đổi ở núm vú có thể liên quan đến ung thư vú hoặc bệnh Paget ở vú, vì vậy điều quan trọng phải biết các dấu hiệu cảnh báo.
Nguyên nhân núm vú bị khô, bong tróc
Trong hầu hết các trường hợp, núm vú khô, ngứa không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe. Núm vú khô xảy ra do nhiều yếu tố, việc biết chính xác nguyên nhân có thể giúp ngừa và điều trị tình trạng này. Các nguyên nhân gồm:
1. Cho con bú
Cho con bú cũng có thể khiến núm vú bị khô tróc vảy, nứt nẻ hoặc đau. Khoảng 80%-90% phụ nữ đau và nứt núm vú do cho con bú. Trẻ sơ sinh thường bú mạnh, kết hợp với tần suất bú của chúng có thể khiến núm vú đau, nứt nẻ và khô.
Ngoài ra, việc cho con bú có thể khiến phụ nữ dễ nhiễm nấm men núm vú hơn, có thể lây qua lại giữa miệng của bé và núm vú (bệnh tưa miệng của bé).
Đăng ký tư vấn về thừa cân, béo phì tại đây
2. Thai kỳ
Mang thai có thể khiến núm vú trở nên mềm, đau và dễ khô. Sự thay đổi của nội tiết tố là nguyên nhân chính khiến núm vú của phụ nữ bị khô hoặc kích ứng khi mang thai. Khi nồng độ estrogen và progesterone thay đổi, ngực sẽ có một số thay đổi, chẳng hạn như:
- Sưng tấy.
- Mềm.
- Ngứa rát.
3. Thay đổi nội tiết tố
Sự thay đổi nội tiết tố trong chu kỳ kinh nguyệt có thể gây đau, khô và ngứa núm vú ở một số trường hợp. Điều này đến từ sự thay đổi tự nhiên của nồng độ estrogen và progesterone trong cơ thể.
Khô hoặc ngứa núm vú liên quan đến nội tiết tố không đáng lo ngại, tình trạng này có thể biến mất vài ngày sau đó.
4. Nhiễm trùng nấm men
Candida albicans là loại nấm gây nhiễm trùng nấm men. Tình trạng này phổ ở nữ, ít gặp ở nam giới. Nhiễm trùng nấm men có thể xảy ra ở núm vú vì nhiều lý do, bao gồm:
- Trước đây từng bị khô núm vú.
- Núm vú nứt hoặc chảy máu.
- Gần đây đã sử dụng kháng sinh.
- Cho con bú.
Nhiễm nấm núm vú phát triển mạnh trong môi trường ấm và ẩm ướt, vì vậy việc giữ cho núm vú khô ráo và mát mẻ có thể giúp ngừa bệnh xảy ra. Thay áo sơ mi và áo ngực thường xuyên có thể giúp ngăn ngừa nhiễm trùng nấm men.
Ngoài tình trạng khô da, bệnh nấm núm vú có thể gây ra các triệu chứng sau:
- Núm vú nóng rát, ngứa, châm chích hoặc đau.
- Da bong tróc trên hoặc xung quanh núm vú.
- Da mỏng trên hoặc xung quanh núm vú.
- Cảm giác nóng rát xảy ra sau khi cho con bú.
- Đau nhức, nhói hoặc đau như kim đâm ở núm vú hoặc mô vú.
- Núm vú nứt.
- Quầng vú và núm vú đỏ sưng.
- Phát ban núm vú.
5. Cọ xát với quần áo
Núm vú là vùng mô rất mỏng manh trên cơ thể con người. Khi cọ xát với quần áo hoặc các đồ vật khác, núm vú có thể bị khô và nứt nẻ. Triệu chứng này có thể xảy ra khi tập thể dục hoặc trong khi hoạt động tình dục đối với cả nam và nữ.
Núm vú khi trầy xước, bạn sẽ thấy núm vú khô, nứt kèm với một số triệu chứng trên hoặc xung quanh núm vú.
Trường hợp nghiêm trọng hơn, núm vú có thể chảy máu, thường gặp ở vận động viên sau khi chạy đường dài. Chà xát núm vú ảnh hưởng nghiêm trọng hơn đến da núm vú trong những tháng mùa đông vì thời tiết lạnh có thể khiến da dễ khô.
6. Bệnh chàm
Chàm là bệnh phổ biến và có thể ảnh hưởng đến núm vú. Tình trạng này ảnh hưởng tới 2,4% dân số trên toàn thế giới. Bệnh có thể xuất hiện ở bất cứ đâu trên cơ thể, kể cả núm vú. Bệnh chàm thường gây ngứa, khô và bong tróc da quanh núm vú. [1]
7. Viêm da tiếp xúc
Khi một vật hoặc chất lạ tiếp xúc với các bộ phận của da, nó có thể gây ra phản ứng dị ứng gọi là viêm da tiếp xúc. Núm vú của một người cũng có thể bị viêm da tiếp xúc. Nguyên nhân phổ biến của viêm da tiếp xúc bao gồm:
- Nước hoa.
- Thuốc mỡ.
- Xà phòng.
- Chất tẩy rửa.
- Chất liệu tổng hợp trong quần áo.
Ngoài khô núm vú, viêm da tiếp xúc cũng gây ra các triệu chứng khác trên núm vú như:
- Ngứa.
- Đỏ và sưng tấy.
- Đau hoặc khó chịu.
8. Paget vú
Bệnh Paget vú là một tình trạng hiếm gặp liên quan đến ung thư vú, thường gợi ý có bệnh ung thư vú tiềm ẩn bên dưới. Paget gây ra phát ban khô, có vảy quanh núm vú và một số người nhầm Paget với bệnh chàm. Các triệu chứng chính của bệnh Paget bao gồm:
- Da bong tróc hoặc có vảy trên núm vú không lành, lan rộng dần theo thời gian.
- Núm vú tiết dịch màu vàng hoặc có máu.
- Núm vú bị đảo ngược vào trong đột ngột.
- Ngứa ran hoặc ngứa quanh núm vú.
Ung thư vú phổ biến ở phụ nữ nhưng vẫn có thể ảnh hưởng đến nam giới.
Dấu hiệu nguy hiểm cần lưu ý
Núm vú khô là tình trạng phổ biến và nguyên nhân thường vô hại, không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe. Trường hợp núm vú tiết dịch bất thường, đau quanh mô vú kéo dài nhiều ngày, người bệnh nên nhanh chóng đến gặp bác sĩ để kiểm tra vì đây có thể là dấu hiệu của bệnh vú ác tính.
Biến chứng núm vú khô
Núm vú khô là tình trạng phổ biến, có thể kiểm soát bằng kem bôi và thay đổi chế độ sinh hoạt. Tuy nhiên, núm vú khô có thể là dấu hiệu của những bệnh ác tính khác liên quan đến tuyến vú. Do đó, khi gặp phải tình trạng này, người bệnh nên đến gặp bác sĩ để kiểm tra, tìm nguyên nhân. Việc kéo dài điều trị có thể gây những biến chứng như:
1. Chảy máu
Khô núm vú lâu ngày có thể khiến vùng da bong tróc, nứt nẻ, thậm chí chảy máu. Trường hợp núm vú khô, chảy máu hoặc tiết dịch, người bệnh nên đến gặp bác sĩ để kiểm tra, đánh giá và điều trị sớm.
2. Nhiễm trùng vú
Khô núm vú không gây nhiễm trùng vú trực tiếp. Tuy nhiên, nếu da xung quanh núm vú khô, bong tróc, nứt nẻ, điều này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập gây viêm hoặc nhiễm trùng.
Chẩn đoán núm vú bị khô thế nào?
Núm vú khô được chẩn đoán dựa trên những cách sau:
- Hỏi thông tin về bệnh sử: bác sĩ sẽ khai thác về các triệu chứng bạn gặp phải, chẳng hạn như tình trạng khô, ngứa, đau hoặc những dấu hiệu bất thường khác ở vùng ngực, loại thuốc đang dùng.
- Kiểm tra lâm sàng: bác sĩ thực hiện kiểm tra lâm sàng da vùng núm vú, tìm xem có dấu hiệu nứt nẻ, bong tróc, viêm nhiễm không.
- Xét nghiệm bổ sung: được dùng khi bác sĩ nghi ngờ khô núm vú là biểu hiện của những bệnh khác.
Chẩn đoán khô núm vú nhằm mục đích loại trừ các yếu tố có thể gây ra triệu chứng tương tự. Khi gặp tình trạng này và lo lắng sức khỏe của bản thân, hãy đến gặp bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn điều trị.
Phương pháp điều trị khô núm vú
Trong hầu hết các trường hợp, bạn có thể giảm tình trạng khô núm vú và các triệu chứng khác bằng những phương pháp không kê đơn hoặc điều trị tại nhà.
Khi vết trầy xước xảy ra do tập thể dục, hoạt động tình dục hoặc các hình thức chà xát khác, một số phương pháp điều trị đơn giản bao gồm:
- Nghỉ ngơi sau hoạt động gây kích ứng.
- Mặc áo có chất liệu mềm hơn.
- Mặc áo ngực hỗ trợ tốt hơn.
- Sử dụng kem dưỡng ẩm, thuốc mỡ hoặc kem bôi núm vú như vaseline.
- Sử dụng bột yến mạch dạng keo, có thể làm giảm khô và giảm sưng viêm.
Để cải thiện tình trạng khô núm vú và ngừa những nguy cơ tiềm ẩn hay nghi ngờ bệnh nấm men núm vú, bạn nên đến gặp bác sĩ . Bác sĩ sẽ kê đơn kem chống nấm để điều trị bệnh nấm ở núm vú đơn giản và hiệu quả.
Trường hợp nghi ngờ ung thư vú gây khô núm vú, bác sĩ sẽ đề xuất các phương pháp điều trị và tư vấn loại kem bôi để cải thiện tình trạng này.
Phòng ngừa và chăm sóc đầu ti bị khô
Có một số bước mà mọi người có thể thực hiện để ngăn ngừa những nguyên nhân phổ biến khiến đầu ti bị khô, bao gồm:
- Trong khi tập thể dục, mặc áo không cọ vào đầu ngực. Hãy thử thay áo ngực vì một số chất liệu có thể gây ma sát khiến núm vú bị khô và kích ứng.
- Đắp băng dính lên núm vú trước khi tập thể dục hoặc chạy có thể giúp bảo vệ núm vú khỏi bị trầy xước.
- Tránh kích thích núm vú khi núm khô hoặc nứt nẻ vì điều này có thể khiến tình trạng kích ứng trở nên nặng hơn.
- Với những người bị dị ứng với một số chất nên hạn chế tiếp xúc nhằm ngừa hiện tượng khô núm vú. Nếu tiếp xúc với chất gây dị ứng, hãy rửa sạch càng sớm càng tốt.
- Có thể ngừa nhiễm nấm bằng cách giữ cho núm vú khô và sạch.
- Có lối sống lành mạnh để ngừa các tình trạng ảnh hưởng đến vú, bao gồm cả ung thư. Xây dựng và duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, nhiều rau và trái cây, tập thể dục thường xuyên, tránh uống nhiều rượu, không hút thuốc.
Có nhiều cách để mọi người có thể giúp ngăn ngừa núm vú bị khô tróc vảy. Nếu tình trạng khô núm vú xảy ra, ta thường có thể điều trị tại nhà bằng các loại kem, thuốc mỡ không kê đơn và nghỉ ngơi, chế độ sinh hoạt phù hợp.
Núm vú bị khô nên khám chữa ở đâu uy tín?
Núm vú bị khô xuất phát từ nhiều nguyên nhân, từ dị ứng, sự thay đổi của hormone nội tiết đến nhiễm nấm,… Tình trạng này tuy không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe nhưng gây đau, khó chịu, ảnh hưởng đến thẩm mỹ, tâm lý của nhiều chị em. Do đó, khi núm vú khô hoặc có những triệu chứng bất thường khác, người bệnh nên nhanh chóng đến gặp bác sĩ để kiểm tra và điều trị sớm.
Khoa Ngoại Vú, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM với đội ngũ chuyên gia đầu ngành, bác sĩ giàu kinh nghiệm trong việc thăm khám, chẩn đoán, tư vấn, điều trị chuyên sâu tất cả các vấn đề liên quan đến tuyến vú nói chung (khối u lành tính, bất thường bẩm sinh, vú sa trễ, vú phì đại…) và ung thư vú nói riêng.
Ngoài ra, khoa còn làm chủ những kỹ thuật tiến bộ nhất cùng sự hỗ trợ của hệ thống máy móc, trang thiết bị chẩn đoán hình ảnh hiện đại như: hệ thống máy nhũ ảnh kỹ thuật số 3D (DBT) Mammomat Inspiration; máy siêu âm GE Logiq E10S, với đầu dò có hỗ trợ siêu âm đàn hồi vú, khảo sát vi mạch và hỗ trợ định hướng sinh thiết dưới siêu âm; máy MRI 3 tesla thế hệ mới Magnetom Amira BioMatrix… giúp người bệnh cảm thấy an tâm và hài lòng khi đến khám và điều trị tại Bệnh viện Tâm Anh TP.HCM.
Bài viết trên đã cung cấp những thông tin về núm vú bị khô, tróc vảy là dấu hiệu gì? Nguyên nhân và điều trị ra sao? Hy vọng những kiến thức hữu ích này sẽ giúp bạn biết rõ nguyên nhân gây khô núm vú, từ đó có phương pháp điều trị và chăm sóc đúng cách.