Cúng tất niên là lễ cúng ngày cuối năm để đền ơn tổ tiên phù hộ cho gia đình trong một năm qua. Đây là nét đẹp văn hóa, thể hiện tâm hiếu thuận của người Việt.
Bài viết sau đây sẽ hướng dẫn cúng tất niên đơn giản, dễ thực hiện mà vẫn bài bản, giúp cho gia chủ được nhiều phúc lộc trong năm mới.
Nên cúng tất niên cuối năm vào ngày nào?
Lễ cúng tất niên thường vào ngày 30 tháng Chạp hay 29 tháng Chạp (nếu là năm thiếu).
Chuẩn bị mâm cúng tất niên
1. Mâm cơm cúng tất niên cần những gì?
Đồ lễ gồm: - Cúng Phật: Sắm đủ hoặc tùy duyên các loại: Hương, hoa, trà, quả, thực: (xôi, chè hoặc bát cơm trắng).
- Cúng chư Thiên, Thần Linh: Sắm lễ như cúng Phật.
- Cúng hương linh, gia tiên: Sắm đủ hoặc tùy duyên: Hoa, quả, một mâm cơm (chay: rau, củ, quả; hoặc nếu là mâm cơm mặn thì chỉ nên có thịt tịnh nhục: thịt của chúng sinh đã chết, nhưng không do tự tay giết hoặc xui người khác giết hại).
Lưu ý:- Hương: Tùy duyên dùng hương cây, hương trầm… hoặc không có hương thì dùng tâm hương.
- Hoa: Các loài hoa có hương thơm (không kiêng về tên hoa và số lượng).
- Trà: Nước trà tỏa hương. Nếu không có nước trà thì có thể cúng bằng nước trắng.
- Quả: Số lượng tùy ý không kiêng kị 2 quả hay 4 quả,… và nên có loại quả chín thọ thực được.
2. Cách bày bàn thờ cúng tất niên
- Trường hợp chưa có bàn thờ: Sắp 1 bàn, để 3 cốc gạo, sắm 3 lễ bày trước cốc gạo: cúng Phật, cúng Thần Linh, cúng gia tiên.
- Trường hợp có bàn thờ:
+ Bàn thờ tà kiến (do người tà kiến bốc bát hương): Bạch theo hướng dẫn tại các nghi thức trước phần nguyện hương, sau đó nguyện hương và cắm hương vào các bát hương của gia đình đã có đó.
+ Chỉ có bàn thờ Phật: Sắp thêm 2 cốc gạo bày hai bên cạnh/dưới nơi thờ Phật: 1 cốc để cắm hương bày lễ cúng Thần Linh, 1 cốc để cắm hương bày lễ cúng gia tiên.
+ Chỉ có bàn thờ thổ công: sắp thêm để cúng Phật và hương linh tương tự như trên.
+ Chỉ có 1 bàn thờ hương linh: Sắp thêm để cúng Phật và chư Thiên, chư Thần
>>> Xem thêm: Ý nghĩa 3 bát hương trên bàn thờ
Bài cúng tất niên
Dưới đây là bài cúng được biên soạn dành cho 2 trường hợp:
(1) Văn khấn tất niên (không tụng kinh)
(2) Nghi thức cúng lễ tất niên (có tụng kinh)
Mời quý vị vào đường link sau, chọn nghi thức phù hợp với mình và thực hiện: https://phamthiyen.com/bai-cung-tat-nien-c2830.html
Một số lưu ý quan trọng khi cúng tất niên
1. Khi làm mâm cúng tất niên, chúng ta nên cúng mời gia tiên tiền tổ, thân bằng quyến thuộc trong các kiếp trước nữa; chứ không chỉ gia tiên của một kiếp này. Việc cúng cho gia tiên nhiều kiếp giúp tâm hiếu của chúng ta tăng trưởng.
2. Về mâm cúng tất niên, không nên sát hại chúng sinh để làm đồ cúng. Mỗi món, chỉ cần bày một chút ra đĩa/bát nhỏ, không cần nhiều.
Bởi hương linh thọ thực bằng hương (hương thơm tỏa ra), mà hương thơm thì rất nhiều. Ví dụ, có 1 quả thị, 100 người ngửi không khác 1 người ngửi. Cũng vậy, đồ cúng tuy ít nhưng có thể mời được rất nhiều gia tiên về thọ thực.
3. Tâm khi cúng lễ
Chúng ta nên dùng ba tâm kính Phật, trọng Thần, hiếu nghĩa với tổ tiên. Biết ơn Phật đã ban bố chỉ dạy pháp diệt khổ cho chúng sinh. Biết ơn và tôn trọng các vị chư Thiên, Thiện Thần đã ủng hộ cho mình làm các việc thiện. Biết ơn tổ tiên, cha mẹ đã sinh thành dưỡng dục chúng ta, đã tạo duyên cho chúng ta có họ hàng anh em, con cái. Khi cúng lễ với nguồn tâm này, thì gia đình sẽ được gia tăng phúc báu và cảm ứng được với thế giới tâm linh.
4. Tùy duyên có/không dùng pháp khí: chuông, mõ, khánh.
5. Không nên đốt tiền vàng, mã, giấy sớ trong lễ cúng tất niên.
>>> Tìm hiểu tại sao không nên đốt vàng mã Tại đây!
6. Nên tạo không khí quây quần, ấm cúng khi cúng lễ tất niên. Tức là các thành viên nên có mặt ở nhà đầy đủ, cố gắng cả gia đình cùng cúng lễ và mời gia tiên. Như vậy, hương linh cũng thấy được sự ấm cúng đó. Việc này cũng giúp những người trong gia đình cảm nhận về tình thương.
Nếu ai xa xứ hoặc vì nhân duyên mà chỉ có một mình trong dịp Tết thì cũng nên làm cơm cúng tất niên đơn giản, nếu không có bàn thờ thì đặt trên bàn, không có hương cũng có thể khấn được; các cụ theo tâm của chúng ta mà về được.
-
Trên đây là những hướng dẫn của Phật tử Phạm Thị Yến (Tâm Chiếu Hoàn Quán) - Chủ nhiệm CLB Cúc Vàng - Tập Tu Lục Hòa về lễ cúng tất niên. Xin chúc quý vị thực hành được nhiều phước lành và phúc lộc trong năm mới!
Ngoài ra, quý vị có thể đăng ký tham gia CLB Cúc Vàng để được hướng dẫn tu tập và thực hành các nghi thức tâm linh, nghi lễ đúng chuẩn đạo Phật, mang lại phúc lộc cho bản thân và gia đình: ĐĂNG KÝ ĐẠO TRÀNG CHÙA BA VÀNG TRỢ GIÚP, HƯỚNG DẪN TU TẬP.
Các bài nên xem:
- Tổng hợp các bài văn khấn Tết nguyên đán đầy đủ nhất
- Cách tỉa chân nhang không lo bị phạm, được nhiều tài lộc
- Cách chọn tuổi xông nhà
- 8 điều kiêng kỵ ngày Tết : Hiểu đúng để được thảnh thơi, an lạc