Dưa leo là một loại rau quả quen thuộc và được ưa chuộng nhờ vị thanh mát, giàu dinh dưỡng và dễ dàng chế biến trong các món ăn hàng ngày. Trên thị trường hiện nay, có nhiều giống dưa leo khác nhau, mỗi loại đều có những đặc điểm nổi bật riêng về kích thước, hương vị và khả năng kháng bệnh. Tùy vào mục đích sử dụng và điều kiện canh tác, người trồng có thể lựa chọn những giống phù hợp nhất.
1. Giống dưa chuột nếp ta
Dưa chuột nếp ta là một giống cây thuộc họ bầu bí (Cucurbitaceae), có đặc tính dây leo với thân chắc khỏe và phân nhánh nhiều. Quả có hình dáng thon dài, trung bình đạt chiều dài khoảng 20 cm khi chín. Vỏ quả có màu xanh đậm, thịt dày, giòn, thơm và ngọt nhẹ, là những đặc trưng nổi bật của giống dưa này.
Giống dưa chuột nếp ta có khả năng chịu lạnh tốt và có tính chống chịu cao với sâu bệnh, đặc biệt phù hợp với điều kiện khí hậu ở miền Bắc Việt Nam. Cây sinh trưởng nhanh, ít đòi hỏi công chăm sóc nghiêm ngặt, giúp nông dân dễ dàng canh tác.
Phân bố chủ yếu tại các tỉnh thuộc Đồng bằng sông Hồng, dưa chuột nếp ta được sử dụng rộng rãi trong ẩm thực Việt Nam, có thể ăn sống hoặc có thể chế biến thành các món ăn khác nhau. Khả năng sinh trưởng mạnh mẽ cùng với hương vị ngon miệng đã khiến giống dưa này trở thành lựa chọn phổ biến trong sản xuất nông nghiệp.
2. Giống dưa leo chùm gai
Dưa leo chùm gai, có nguồn gốc từ Nga, là một giống cây tự thụ phấn, nổi bật với nhiều đặc điểm đáng chú ý. Quả dưa có kích thước từ 7 đến 10 cm, với màu xanh thẫm và bề mặt được bao phủ bởi những gai nhỏ, tạo nên hình dáng độc đáo và dễ nhận diện. Khi ăn, dưa leo chùm gai mang đến vị ngọt thanh và độ giòn đặc trưng, làm cho nó trở thành lựa chọn hấp dẫn cho các món ăn tươi sống hoặc chế biến.
Giống dưa này rất dễ trồng và chăm sóc, phù hợp với khí hậu Việt Nam và có thể trồng ở nhiều khu vực khác nhau. Mỗi chùm dưa cho ra từ 7-8 quả sau khoảng 30-45 ngày gieo hạt, cho năng suất cao và thu hoạch dễ dàng. Dưa leo chùm gai thường được sử dụng để làm salad, ăn sống, hoặc chế biến trong các món ăn khác.
Xem thêm: Đặc điểm sinh thái của cây dưa leo
3. Giống dưa leo baby
Dưa leo baby (dưa chuột) có nhiều đặc điểm dễ nhận biết và nổi bật. Quả dưa leo baby có hình dáng ngắn, hình trụ và màu xanh đậm, với kích thước thường từ 8 đến 10 cm và trọng lượng chắc nịch. Bề mặt quả mịn và không có gai, tạo cảm giác dễ chịu khi ăn. Thịt quả chứa nhiều nước, có hương vị ngọt và mát mẻ, giúp giảm cảm giác nóng nực trong mùa hè.
Giống dưa leo baby được trồng phổ biến ở Việt Nam, với hạt giống đã qua xử lý, dễ trồng và có khả năng sinh trưởng tốt. Loại dưa leo này có khả năng chịu nhiệt và chịu lạnh tốt, thích nghi với nhiều điều kiện khí hậu và có khả năng kháng bệnh khá tốt. Dưa leo baby có thể trồng quanh năm và phù hợp với nhiều vùng miền, cung cấp nhiều dưỡng chất có lợi cho sức khỏe.
4. Giống dưa leo bao tử
Giống dưa chuột bao tử là một loại dưa chuột lai xuất xứ từ Mỹ, Nhật, Thái Lan và Hà Lan, phù hợp với khí hậu ôn đới. Với kích thước nhỏ gọn, mỗi quả dưa chuột bao tử có chiều dài trung bình từ 3 - 5 cm, vỏ màu xanh đậm và da sần sùi. Thịt quả dày, ngọt và không bị đắng, làm cho nó trở thành một lựa chọn lý tưởng cho các món xào, salad, và dưa muối.
Giống dưa chuột này sinh trưởng khá nhanh, chỉ mất khoảng 30 - 35 ngày để thu hoạch. Nó được trồng chủ yếu ở Đà Lạt, nơi có khí hậu ôn đới lý tưởng cho sự phát triển của cây. Dưa chuột bao tử dễ trồng, ít bị sâu bệnh và thích nghi tốt với nhiều điều kiện thời tiết.
5. Giống dưa leo Thái Lan
Dưa chuột Thái Lan đang thu hút sự chú ý của nhiều bà con nông dân nhờ vào đặc điểm nổi bật là năng suất cao và thời gian sinh trưởng ngắn. Quả dưa chuột Thái Lan có chiều dài trung bình từ 18-20 cm, thẳng dài, màu xanh mướt với thịt quả giòn và ngọt mát. Chỉ sau khoảng 30 ngày từ khi gieo hạt, bạn đã có thể thu hoạch.
Giống dưa này phù hợp để trồng quanh năm ở nhiều vùng khí hậu tại Việt Nam và rất được ưa chuộng để chế biến các món salad, ăn trực tiếp hoặc làm món muối chua.
6. Giống dưa chuột mèo
Dưa chuột mèo là giống dưa chuột đặc biệt với kích thước lớn hơn so với dưa chuột thông thường, thường dài từ 20 đến 30 cm. Vỏ của dưa chuột mèo có màu xanh đậm và bề mặt sần sùi, tạo nên một vẻ ngoài khá ấn tượng. Phần ruột bên trong dày, ít hạt, và có vị ngọt thanh, mang đến cảm giác dễ chịu khi ăn.
Giống dưa chuột này có thời gian sinh trưởng khoảng 100 - 115 ngày, và sau khi gieo trồng, thời gian thu hoạch là từ 35 - 40 ngày, với thời gian thu quả kéo dài khoảng 60 - 75 ngày. Mỗi cây dưa chuột mèo thường cho thu hoạch từ 4 đến 6 quả, mỗi quả có trọng lượng trung bình từ 0,8 đến 1 kg, và một số quả lớn có thể nặng tới 1,5 - 2 kg. Dưa chuột mèo thích hợp để ăn tươi, làm salad, và chế biến nộm. Thời điểm thu hoạch lý tưởng là khi quả đạt kích thước khoảng 7 - 10 cm và dài từ 25 - 30 cm.
Ngoài ra trên thị trường còn có vô số các giống dưa leo khác để cho bà con chọn lựa để canh tác.