CA 15-3: Dấu ấn của ung thư vú

Trong rất nhiều các chất chỉ điểm ung thư thì thì dấu ấn CA 15-3 thường được sử dụng để theo dõi đáp ứng điều trị và sự tái phát của ung thư vú. Ngoài ra, CA 15-3 còn được sử dụng để phát hiện một số ung thư khác và một số bệnh lý không phải ung thư.

1. Dấu ấn chỉ điểm ung thư là gì?

Dấu ấn ung thư là những chất do các tế bào ung thư hoặc các tế bào khác của cơ thể sản xuất để đáp ứng với bệnh ung thư hoặc một số bệnh lành tính. Hầu hết dấu ấn chỉ điểm ung thư vẫn được các tế bào bình thường sản xuất ra nhưng liều lượng sẽ tăng rất nhiều trong trường hợp ung thư thật sự.

Có thể phát hiện dấu ấn chỉ điểm ung thư trong máu, nước tiểu, phân, tổ chức u hay các tổ chức khác hoặc trong dịch cơ thể của một số bệnh nhân ung thư. Đa phần dấu ấn chỉ điểm ung thư là những protein có tính kháng nguyên nhưng không phải tất cả các kháng nguyên ung thư đều có thể dùng như là chất chỉ điểm ung thư.

Có một số giới hạn trong việc sử dụng các dấu ấn chỉ điểm ung thư đó là đôi khi có trường hợp không phải là ung thư vẫn tăng lượng chất chỉ điểm ung thư. Ngoài ra, không phải ai bị ung thư cũng có lượng dấu ấn chỉ điểm ung thư liên quan đến loại ung thư này tăng cao.

2. Xét nghiệm CA 15-3 là gì?

Dấu ấn ung thư CA 15-3 là viết tắt của kháng nguyên carbohydrate 15-3 (carbohydrate antigen 15-3), là một chất chỉ điểm bệnh ung thư, đặc biệt là bệnh ung thư vú. Dấu ấn chỉ điểm ung thư CA 15-3 chỉ tăng khoảng 10% trong số ca ung thư vú giai đoạn sớm nhưng tăng đến 70% trong số ca ung thư vú giai đoạn di căn. Có khoảng 30% ung thư vú không sản xuất CA 15-3 nên mức độ CA 15-3 huyết tương không tăng khi có khối u.

Ngoài ra, CA 15-3 cũng có thể tăng ở một số ung thư khác như ung thư đại trực tràng, ung thư phổi... và ở một số bệnh lành tính như: xơ gan, viêm gan, u vú lành tính, ở phụ nữ có thai hoặc cho con bú.

Xét nghiệm định lượng CA 15-3 là xét nghiệm được chỉ định để theo dõi ung thư vú. Tuy nhiên, xét nghiệm CA 15-3 ít được dùng để sàng lọc ung thư vú ở giai đoạn đầu, do trong giai đoạn sớm của bệnh nồng độ CA 15-3 thường không tăng.

3. Mục đích của việc định lượng CA 15-3 là gì?

Mục đích sử dụng chính của CA 15-3 là để theo dõi đáp ứng điều trị và sự tái phát của ung thư vú. CA 15-3 chỉ được chỉ định định kỳ theo thời gian để theo dõi hiệu quả điều trị và phát hiện tái phát ở bệnh nhân ung thư vú có CA 15-3 tăng. Nếu những bệnh nhân ung thư vú nhưng mức độ CA 15-3 không tăng thì không thể sử dụng chỉ số CA 15-3 để theo dõi đáp ứng điều trị và tái phát của ung thư vú được.

Hạn chế chủ yếu của CA 15-3 là không thể chỉ định một mình để có thể phát hiện ung thư vú giai đoạn sớm, khi khối u còn nhỏ và còn khu trú tại chỗ (chưa di căn), bởi vì mức độ của nó thường hiếm khi tăng trong giai đoạn này.

Vì vậy, chỉ số CA 15-3 nên được chỉ định kết hợp với dấu ấn ung thư khác, chẳng hạn như CEA, CA 27-9, các thụ thể estrogen và progesterone, Her2/neu và sự biểu hiện gen ung thư khi ung thư vú tiến triển, giúp xác định các đặc điểm của ung thư và lựa chọn các phương pháp điều trị thích hợp. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng, sự kết hợp các dấu ấn ung thư này có khả năng phát hiện ung thư vú ở giai đoạn sớm, khi bệnh nhân còn chưa có biểu hiện triệu chứng lâm sàng, chưa phát hiện khối u khi chụp vú và thậm chí việc khám thực thể còn chưa phát hiện khối u.

Đối với một số ung thư khác như: ung thư phổi, ung thư buồng trứng, ung thư tuyến tụy, ung thư gan và ung thư đại trực tràng... thì chỉ số CA 15-3 có thể được chỉ định như một dấu ấn thứ 2 để giúp phát hiện các ung thư này.

4. Kết quả định lượng CA 15-3 cho biết điều gì?

Trên thực tế, xét nghiệm CA 15-3 sẽ cho thấy rõ mức độ tăng của dấu ấn CA 15-3 trong huyết tương, sự tăng này có tỷ lệ nhất định với giai đoạn ung thư, kích thước và sự tái phát của khối u sau quá trình điều trị. Tuy nhiên, khi thực hiện xét nghiệm máu, chỉ số CA 15-3 tăng không luôn đồng nghĩa với việc mắc ung thư vú. Bởi trên thực tế, có khá nhiều trường hợp phụ nữ mắc ung thư vú nhưng nồng độ CA 15-3 không hề cao. Cần phải kết hợp với nhiều xét nghiệm khác để chẩn đoán chính xác.

CA 15-3 chỉ là chất chỉ điểm ung thư có giá trị định hướng chẩn đoán, không có khả năng khẳng định hoàn toàn. Chỉ số CA 15-3 không đủ độ nhạy và độ đặc hiệu để sàng lọc nhằm phát hiện sớm ung thư trong cộng đồng nếu không có kèm triệu chứng.

Để sàng lọc, phát hiện ung thư vú chính xác và sớm nhất, quý khách nên lựa chọn Gói Tầm soát ung thư vú do Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec triển khai. Gói khám là nỗ lực của Vinmec trong việc đồng hành cùng chị em phụ nữ chống lại căn bệnh gây tử vong hàng đầu ở nữ giới như ung thư vú.

Tham gia Gói, khách hàng sẽ được khám, tư vấn với bác sĩ chuyên khoa ung bướu, tầm soát ung thư vú bằng siêu âm tuyến vú hai bên và chụp X-quang tuyến vú, cho kết quả chuẩn xác, đáng tin cậy.

Vinmec quy tụ đội ngũ bác sĩ giàu chuyên môn và kinh nghiệm; có sự hợp tác chuyên môn toàn diện với các bệnh viện nổi tiếng trong nước và quốc tế như Mỹ, Nhật, Singapore,...; có đầy đủ các phương tiện chuyên môn để chẩn đoán xác định bệnh và xếp giai đoạn trước điều trị như Nội soi, CT scan, PET-CT scan, MRI, chẩn đoán mô bệnh học, xét nghiệm gen - tế bào,...; đặc biệt có đầy đủ các phương pháp điều trị chủ đạo bệnh ung thư: phẫu thuật, trị xạ, hóa chất, ghép Tế bào gốc.... Tất cả những ưu việt này đã giúp Vinmec trở thành địa chỉ y tế tầm soát và điều trị ung thư hàng đầu hiện nay.

Quý khách cần tư vấn về tầm soát và điều trị ung thư vú xin vui lòng liên hệ với Vinmec TẠI ĐÂY để được hỗ trợ.

Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.