Chế độ ăn uống cân bằng là gì và làm thế nào để đạt được?

Chế độ ăn uống cân bằng là một chế độ ăn uống bao gồm các loại thực phẩm khác nhau với số lượng và tỷ lệ nhất định sao cho nhu cầu về calo, protein, vitamin, khoáng chất và các chất dinh dưỡng thay thế là đủ và một lượng nhỏ được dự trữ để bổ sung các chất dinh dưỡng trong thời gian ngắn. Trong bài viết sẽ giúp bạn hiểu hơn về chế độ ăn uống cân bằng là gì và làm thế nào để đạt được ăn uống lành mạnh.

1. Chế độ ăn uống cân bằng là gì ?

Một chế độ ăn uống cân bằng phải cung cấp các chất phytochemical có hoạt tính sinh học như chất xơ, chất chống oxy hóa và chất dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe. Một chế độ ăn uống cân bằng nên cung cấp khoảng 60-70% tổng lượng calo từ carbohydrate, 10-12% từ protein và 20-25% tổng lượng calo từ chất béo..

Để có được dinh dưỡng cần thiết, hầu hết lượng calo hàng ngày của bạn nhận được từ các nguồn :

Cơ thể bạn sử dụng năng lượng từ thức ăn để đi bộ và chạy bộ, suy nghĩ, hít thở và các chức năng quan trọng khác. Một người trung bình cần khoảng 2000 calo mỗi ngày để duy trì cân nặng, nhưng số lượng calo sẽ phụ thuộc vào độ tuổi, giới tính và mức độ hoạt động thể chất của họ. Nam giới có xu hướng cần nhiều calo hơn nữ giới và những người tập thể dục cần nhiều calo hơn những người không tập thể dục.

Dưới đây là bảng liệt kê lượng calo hấp thụ cho nam và nữ ở các độ tuổi:

Nguồn calo hàng ngày của bạn cũng rất quan trọng. Thực phẩm cung cấp chủ yếu calo và rất ít dinh dưỡng được gọi là “calo rỗng”.

Các loại thực phẩm cung cấp calo rỗng bao gồm :

Để duy trì sức khỏe tốt, hãy hạn chế tiêu thụ calo rỗng và thay vào đó cố gắng nạp calo từ các loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng khác.

2. Lợi ích sức khỏe của một chế độ ăn cân bằng

Ăn uống lành mạnh giúp tăng năng lượng, cải thiện cách thức hoạt động của cơ thể, tăng cường hệ thống miễn dịch và ngăn ngừa tăng cân. Các lợi ích chính khác là:

3. Ăn gì để có một chế độ ăn uống cân bằng

Một chế độ ăn uống lành mạnh, cân bằng thường sẽ bao gồm các chất dinh dưỡng sau:

Những người theo chế độ ăn thuần chay sẽ tập trung hoàn toàn vào thực phẩm có nguồn gốc thực vật. Họ sẽ không ăn thịt, cá hoặc sữa, nhưng chế độ ăn uống của họ sẽ bao gồm các món khác cung cấp chất dinh dưỡng tương tự.

Ví dụ, đậu phụ và đậu là những nguồn cung cấp protein từ thực vật. Một số người không dung nạp sữa nhưng vẫn có thể xây dựng một chế độ ăn uống cân bằng bằng cách chọn nhiều loại thực phẩm thay thế giàu chất dinh dưỡng.

Cùng tìm hiểu các loại thực phẩm nên dùng và cần tránh để có được chế độ ăn uống cân bằng.

3.1. Trái cây

Trái cây rất bổ dưỡng, chúng làm món ăn nhẹ hoặc tráng miệng để hài lòng những người muốn ăn ngọt.

Hãy chọn những loại trái cây địa phương tươi ngon và theo mùa, cung cấp nhiều chất dinh dưỡng hơn là trái cây nhập khẩu. Trái cây có nhiều đường, nhưng lượng đường này là đường tự nhiên không giống như bánh kẹo và nhiều món tráng miệng ngọt ngào, trái cây cũng cung cấp chất xơ và các chất dinh dưỡng khác. Trái cây không khiến lượng đường tăng đột biến mà lại còn tăng cường cung cấp vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa cần thiết cho cơ thể.

Nếu bạn bị tiểu đường, bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng sẽ tư vấn cho bạn lựa chọn loại trái cây nào, ăn bao nhiêu và ăn khi nào.

Bổ sung trái cây vào thực đơn hàng ngày sẽ giúp bạn có chế độ ăn uống cân bằng

3.2. Rau

Rau là nguồn cung cấp chính các loại vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa cần thiết. Ăn nhiều rau với các màu sắc khác nhau để có đầy đủ chất dinh dưỡng.

Các loại rau sẫm màu là nguồn cung cấp nhiêu chất dinh dưỡng tuyệt vời, một vài loại rau sẫm màu như :

Các loại rau địa phương theo mùa giá cả hợp lý tươi ngon và dễ chế biến là một lựa chọn hoàn hảo cho một chế độ ăn uống cân bằng. Bạn có thể chế biến bằng các cách sau :

3.3. Các loại hạt

Bột mì trắng tinh chế được dùng trong nhiều loại bánh mì và bánh nướng, nhưng dinh dưỡng lại hạn chế. Lý do là bởi phần lớn chất tốt nằm trong vỏ của hạt, hoặc lớp vỏ bên ngoài đã bị loại bỏ trong quá trình chế biến.

Các sản phẩm ngũ cốc nguyên hạt bao gồm toàn bộ hạt và vỏ. Chúng cung cấp thêm vitamin, khoáng chất và chất xơ. Nhiều người thích ăn ngũ cốc vì nó làm tăng thêm hương vị và kết cấu của món ăn.

3.4. Protein

Các loại thịt và đậu là nguồn cung cấp protein chính, rất cần thiết cho quá trình chữa lành vết thương, duy trì và phát triển cơ bắp vững chắc.

Bao gồm :

Các loại thịt đã qua chế biến và thịt đỏ có thể tăng nguy cơ ung thư và các bệnh khác. Một số loại thịt chế biến sẵn cũng chứa nhiều chất bảo quản và muối. Tốt nhất bạn nên lựa chọn các loại thịt tươi, được giết mổ trong ngày.

Các loại hạt, đậu và các sản phẩm từ đậu nành là nguồn cung cấp protein, chất xơ và các chất dinh dưỡng khác. Đây được coi là những lựa chọn thay thế lành mạnh cho thịt.

Một số ví dụ như: Đậu lăng, đậu Hà Lan, quả hạnh, hạt hướng dương, quả óc chó, đậu nành...

3.5. Sản phẩm bơ sữa

Các sản phẩm từ bơ sữa cung cấp các chất dinh dưỡng thiết yếu, bao gồm:

Chúng có chứa chất béo. Nếu bạn đang muốn hạn chế chất béo tiêu thụ, nên tham khảo ý kiến bác sĩ để lựa chọn được sản phẩm phù hợp với bạn.

Đối với những người theo chế độ ăn thuần chay, nhiều loại sữa thay thế khác hiện có sẵn, được làm từ:

Chúng thường được tăng cường thêm canxi và các chất dinh dưỡng khác, khiến chúng trở thành lựa chọn thay thế tuyệt vời cho sữa từ bò. Một số có thêm đường, vì vậy hãy đọc kỹ nhãn khi lựa chọn.

Sản phẩm bơ sữa là những loại thực phẩm cần thiết để xây dựng chế độ ăn uống cân bằng

3.6. Chất béo và dừa

Chất béo cần thiết cho năng lượng và sức khỏe của tế bào, nhưng quá nhiều chất béo có thể làm tăng lượng calo vượt quá mức cơ thể cần và có thể dẫn đến tăng cân.

Trước đây, nhiều quan niệm cho rằng nên hạn chế chất béo bão hòa bởi nó sẽ làm tăng mức cholesterol. Tuy nhiên, gần đây nhiều nghiên cứu gợi ý rằng việc thay thế một phần bằng chất béo không bão hòa sẽ làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch và một số chất béo bão hòa vẫn nên duy trì trong chế độ ăn - khoảng 10% hoặc ít hơn lượng calo

Nhưng bạn đặc biệt nên tránh chất béo chuyển hóa.

Các khuyến cáo về việc bổ sung chất béo bao gồm :

Hầu hết các chuyên gia coi dầu ô liu là một chất béo lành mạnh, và đặc biệt là dầu ô liu nguyên chất, là loại ít được chế biến nhất.

4. Nguyên tắc chung để ăn uống lành mạnh hơn

Ăn đủ và đúng bữa là điều cần thiết trong quy tắc ăn uống lành mạnh

Bạn nên

Một chế độ ăn uống đa dạng và lành mạnh thường là chế độ ăn uống có nhiều thực phẩm tươi, có nguồn gốc thực vật và hạn chế ăn thực phẩm chế biến sẵn.

Nếu bạn có thắc mắc về chế độ ăn uống của mình hoặc cảm thấy cần giảm cân hoặc thay đổi thói quen ăn uống, hãy đặt lịch hẹn với bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng. Họ có thể đề xuất những thay đổi trong chế độ ăn uống để giúp bạn có đủ dinh dưỡng cần thiết đồng thời tăng cường sức khỏe tổng thể của bạn.

Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.

Nguồn tham khảo: healthline.com, narayanahealth.org

Link nội dung: https://blog24hvn.com/che-do-dinh-duong-la-gi-a47092.html