Thuốc bổ là một dạng thực phẩm chức năng cung cấp những dinh dưỡng mà cơ thể thiếu hụt. Các dạng thuốc bổ thường gặp đó là vitamin và nguyên tố khoáng. Ngoài ra thuốc bổ được chia làm nhiều nhóm để tiện cho việc sử dụng cũng như mục đích của mỗi cá nhân.
1. Các nhóm thuốc bổ
Để dễ dàng chọn lựa, thuốc bổ được chia làm nhiều nhóm với các chức năng riêng biệt như vitamin, thuốc làm giảm sự oxy hóa, thuốc chống loãng xương.
1.1 Thuốc ngăn ngừa oxy hóa
Công dụng chống oxy hóa là điểm được nhiều người dùng chú ý nhất. Khi sử dụng thuốc bổ này, tuổi thọ của các nhóm tế bào trong cơ thể sẽ được tăng lên. Cũng nhờ vậy mà chúng ta nâng cao chất lượng sức khỏe hơn.
Việc làm chậm hay ngăn chặn quá trình oxy hóa sẽ giúp cơ thể đẩy lùi nhiều bệnh nguy hiểm như: bệnh tim mạch, huyết áp cao, các bệnh do nhiễm khuẩn gây nên, thị giác bị rối loạn... Ngoài ra sự hình thành của các gốc tự do gây ung thư cũng bị hạn chế đáng kể.
1.2 Thuốc bổ sung đa vitamin
Vitamin là một loại chất chiếm lượng nhỏ nhưng lại có tác dụng không hề nhỏ đối với cơ thể. Trong đó một số nhóm vitamin thiết yếu không thể bỏ qua chính là vitamin B, C, D, E, PP.
Thuốc bổ sung vitamin thường được sử dụng phổ biến hơn tất cả do cơ thể chúng ta đa phần đều thiếu những chất này. Đặc biệt là người mới ốm dậy hay phải làm việc nhiều thường xuyên. Vitamin sẽ giúp cung cấp dưỡng chất cho cơ thể tránh suy nhược và nâng cao tình trạng sức khỏe để có thể làm việc học tập hiệu quả.
Mỗi nhóm vitamin sẽ có 1 chức năng riêng ví dụ như vitamin B1 được sử dụng để kích thích ăn ngon. Các nhóm vitamin khác cũng tốt cho sức khỏe tuy nhiên các đa vitamin này không nên được cung cấp bừa bãi. Để đảm bảo công dụng và an toàn bạn nên gặp bác sĩ để xác định chính xác liều lượng cơ thể đang cần.
1.3 Thuốc bổ sung khoáng chất
Canxi, phốt pho, i ốt, magiê, sắt... là những nguyên tố khoáng không thể thiếu. Chúng giúp cân bằng lại môi trường cho cơ thể. Đây là điều kiện giúp sự trao đổi chất diễn ra nhanh và hiệu quả hơn.
Cũng như vitamin lượng sử dụng chất này thường khá nhỏ. Và nếu không may người dùng không nắm rõ cách sử dụng dẫn đến quá liều thì sẽ gây nguy hại cho sức khỏe.
Đặc biệt là vitamin C có tác dụng nâng cao sức khỏe được khuyến khích sử dụng. Đây không chỉ là vitamin mà còn mang sứ mệnh của chất chống oxy hóa. Tuy nhiên liều dùng cũng không được quá cao để tránh viêm loét dạ dày hay tạo sỏi..
1.4 Acid amin
Cấu tạo chuỗi acid amin trong cơ thể được tìm ra có 20 nhóm riêng biệt. Những chất này đóng góp vai trò không nhỏ trong quá trình chuyển hóa hấp thu dinh dưỡng từ thực phẩm vào cơ thể.
Khi cơ thể bị thiếu hụt lượng acid amin cần sẽ dẫn đến nguy cơ mệt mỏi. Thậm chí khả năng hấp thu dinh dưỡng nạp vào cũng bị giảm mạnh dẫn đến suy nhược hoặc kém hấp thụ. Bên cạnh đó acid amin không thể dùng tùy tiện bạn chỉ nên dùng khi bác sĩ yêu cầu bổ sung.
1.5 Thuốc cho xương khớp
Thuốc làm giảm loãng xương được kết hợp giữa nguyên tố canxi và vitamin D. Khi sử dụng bạn sẽ được bổ sung đầy đủ dưỡng chất làm đầy khung xương giúp cho xương chắc khỏe và đảm bảo mọi hoạt động.
Tuy nhiên nếu dùng quá nhiều so với liều dùng quy định thì thuốc này sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Đặc biệt là bạn sẽ có khả năng tăng canxi máu nếu dùng quá nhiều. Thậm chí còn làm vôi hóa các mô mềm, xương sụn lâu dần gây ra suy thận.
2. Những lưu ý khi sử dụng thuốc bổ cần chú ý
Thuốc bổ là gì? Đây là một loại thực phẩm chức năng bổ sung dinh dưỡng trong cơ thể thiếu hụt hoặc kém dung nạp. Chính vì thế nếu cơ thể đạt được các chỉ số tiêu chuẩn thì bạn không nên dùng thuốc bổ để tránh dẫn đến dư thừa.
Không phải loại thuốc bổ nào cũng đảm bảo tốt cho sức khỏe. Trong tình huống người sử dụng dị ứng với thành phần của thuốc có thể dẫn đến những nguy hiểm ngoài ý muốn. Do vậy cần phải tham khảo qua bác sĩ để đảm bảo tính an toàn.
Đối tượng nào nên được dùng thuốc bổ? Thuốc bổ có thể dùng ở nhiều lứa tuổi tùy vào tình trạng hay nhu cầu. Đặc biệt là trẻ nhỏ hệ tiêu hóa chưa hoàn chỉnh hoặc có vấn đề về khả năng hấp thụ thì nên cân nhắc. Do cơ thể trẻ non yếu nên cha mẹ chỉ dùng thuốc bổ theo chỉ định bác sĩ. Đặc biệt là không lạm dụng tăng liều lên cao sẽ ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và sự phát triển lâu dài của trẻ.
Thời gian sử dụng thuốc bổ không nên kéo dài và cần có giới hạn phù hợp. Không phải do thuốc bổ mà chúng ta đang dùng chúng sai mục đích. Chỉ dùng thuốc bổ để cung cấp dinh dưỡng cơ thể còn thiếu. Việc lạm dụng thuốc bổ sẽ đẩy cơ thể vào trạng thái bị động khiến ta phụ thuộc và không thể rời xa chúng.
Chỉ trong những trường hợp đặc biệt bác sĩ yêu cầu như dùng thuốc để ngăn chặn sự xuất hiện lại sau khi loại bỏ tế bào ung thư hay những căn bệnh khó chữa dứt điểm mới nên dùng thuốc bổ kéo dài.
Giá thành của thuốc không quyết định chất lượng của thuốc. Suy nghĩ thuốc bán giá cao chất lượng cũng tương xứng là một sai lầm. Do đó bạn cần hiểu về thuốc và chọn nhãn hàng có uy tín.
Thực phẩm chức năng bổ sung hiện được bán tràn lan nên khó tránh hàng giả hàng nhái. Tuy nhiên bạn cần chú ý đến nhãn mác cũng như thành phần cấu tạo để đưa ra lựa chọn tối ưu nhất.
Trong một số trường hợp bác sĩ sẽ yêu cầu xét nghiệm máu định kỳ. Điều này sẽ kiểm soát được khả năng của loại thuốc bổ đang sử dụng. Đồng thời xét nghiệm máu cũng giúp bác sĩ phát hiện ra những căn bệnh tiềm ẩn.
3. Thời điểm nào trong ngày sử dụng thuốc bổ là phù hợp
Cách sử dụng cũng như thời điểm nên dùng có quyết định lớn đến hiệu quả điều trị cũng như công dụng của thuốc. Sau đây là một số thời điểm và những loại thuốc phù hợp cho từng thời điểm sử dụng.
3.1 Những loại thuốc nên dùng buổi sáng
Buổi sáng là thời điểm cơ thể thanh lọc nên sẽ dễ dàng hấp thu dinh dưỡng hơn cả. Đồng thời cũng có thể coi thuốc bổ như một sự nhắc nhở để hạn chế tình trạng bỏ bữa sáng.
3.1.1 Trước khi ăn
Sắt được cho là dễ hấp thu hơn khi đói do nó có khả năng phản ứng tốt nếu ở trong môi trường acid. Tuy nhiên dùng sắt khi đói sẽ khiến cơ thể khó chịu nên bạn có thể ăn nhẹ để tránh cảm giác buồn nôn. Canxi và một số thuốc khác không thể kết hợp cùng sắt do chúng hạn chế khả năng lẫn nhau nên bạn cần tham khảo bác sĩ và chia thời gian hợp lý để hấp thụ được tối đa.
Đối với người cao huyết áp thì buổi sáng không thể bỏ qua thuốc hạ huyết áp. Đặc biệt là sau khi ngủ dậy huyết áp gần như đạt giá trị cao nên thời điểm này phù hợp để làm ổn định lại bằng thuốc. Ngoài ra thuốc trị bệnh tuyến giáp, bệnh dạ dày hay chống loãng xương cũng được khuyến khích sử dụng vào buổi sáng.
3.1.2 Sau khi ăn
Sau bữa ăn buổi sáng bạn có thể dùng vitamin tổng hợp, men vi sinh, thuốc chống dị ứng... Do những loại thuốc này tạo ra cảm giác khó chịu khi đói nên việc dùng sau bữa ăn sẽ mang lại hiệu quả và an toàn cho sức khỏe của bạn hơn.
3.2 Thuốc dùng sau khi ăn tối
Bữa tối thường là bữa chính của người Việt Nam điều đó khiến lượng dinh dưỡng lớn được hấp thụ vào cơ thể trong thời điểm này. Cũng vì đó mà nồng độ cholesterol có nguy cơ tăng cao sau khi dùng bữa tối.
Thêm vào đó khi chúng ta ngủ sự chuyển hóa diễn ra cũng làm cholesterol tăng cao. Một liều thuốc ổn định nồng độ cholesterol sau bữa ăn tối sẽ giúp cải thiện tình trạng trên và đảm bảo sức khỏe hơn.
3.3 Thuốc dùng trước khi đi ngủ
Có rất nhiều loại thuốc được khuyên dùng trước khi đi ngủ đặc biệt là nhóm thuốc an thần. Do những loại thuốc này giúp cơ thể thư giãn và dễ rơi vào trạng thái ngủ sâu hơn khi đang khó ngủ.
Thuốc bổ có thể là sử dụng thêm hoặc theo kê đơn tuy nhiên mỗi loại đều có ưu nhược điểm nhất định. Nếu bạn không chắc chắn về loại thuốc mình đang dùng hoặc không hiểu rõ nhu cầu cơ thể hãy nhờ bác sĩ chuyên khoa tư vấn để sử dụng thuốc bổ đúng cách và an toàn.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.