Những học viện cổ xưa còn tồn tại đến ngày nay không chỉ có ý nghĩa lịch sử mà còn chứng tỏ khả năng thích ứng với cuộc sống hiện đại và vẫn phù hợp trong một thời kì hội nhập toàn cầu hóa với những cuộc cạnh tranh khốc liệt giữa các trường học. Những trường cổ xưa cũng chính là những ngôi trường danh tiếng nhất thế giới, với sự kết hợp của di sản lịch sử và lối suy nghĩ, tư duy đương thời.
Dưới đây là danh sách 10 trường lâu đời và được xếp hạng cao trên thế giới.
• Đại học Bologna
Quốc gia: Ý
Thành lập năm: 1088
Theo phương châm Latin “Nourishing Mother of the Studies”, Đại học Bologna được thành lập năm 1088 và luôn giữ danh hiệu trường đại học lâu đời nhất trên thế giới. Cho đến thời hiện đại, trường đại học chỉ đào tạo bậc tiến sĩ, nhưng ngày nay trường cung cấp một loạt các chương trình khác nhau ở tất cả các cấp. Tọa lạctại Bologna, Ý, trường có khoảng 84.200 sinh viên, trong đó có 30.000 sinh viên sau đại học.
Các cựu sinh viên nổi tiếng bao gồm ba vị giáo hoàng, nhiều doanh nhân và một số chính trị gia Ý. Đại học Bologna được xếp hạng 188 trong Bảng xếp hạng Đại học Thế giới năm 2018.
• Đại học Oxford
Quốc gia: Vương quốc Anh
Thành lập năm: 1096-1167
Với danh sách cựu sinh viên bao gồm 27 Thủ tướng Vương quốc Anh, 20 Tổng giám mục Canterbury, 12 vị thánh, 27 người đoạt giải Nobel, 47 người đoạt giải Nobel và cả Stephen Hawking, Đại học Oxford xứng đáng một vị trí cao bên cạnh bề dày lịch sử của nó. Mặc dù vẫn chưa có công bố chính thức về ngày thành lập của trường, bằng chứng về việc giảng dạy có từ năm 1096, và một số khác lại cho rằng trường đã được thành lập từ trước đó.
Đứng thứ 6 trong bảng xếp hạng thế giới, Đại học Oxford thực sự là một trong những trường đại học danh giá và lâu đời nhất trên thế giới, với một cộng đồng sinh viên khoảng 23.195 người và điều hành nhà xuất bản đại học lớn nhất trên thế giới.
• Đại học Salamanca
Quốc gia: Tây Ban Nha
Thành lập năm: 1134
Một trong những trường đại học lâu đời nhất ở châu Âu, Đại học Salamanca được thành lập vào năm 1134 và được nhận Hiến chương Hoàng gia năm 1218. Là một trường đại học lâu đời nhất của Tây Ban Nha, sau Đại học Palencia không còn hoạt động, Đại học Salamanca nằm về phía tây Madrid. Trước kia, đây là nơi mà Christopher Columbus đã thuyết phục để có được sự ủng hộ của hoàng gia cho cuộc thám hiểm Ấn Độ vào cuối thế kỷ 15.
Trường Đại học Salamanca hiện được xếp hạng 601-650 trong BXH Đại học Thế giới của QS và đào tạo hơn 30.000 sinh viên trong chín cơ sở.
• Đại học Paris
Quốc gia: Pháp
Thành lập năm: 1160-1250
Được thành lập từ năm 1160 đến năm 1250 tại thủ đô của Pháp, Đại học Paris, thường được gọi là ‘la Sorbonne’, được biết đến là một trong những trường đại học đầu tiên được thành lập ở châu Âu. Lịch sử ghi lại, Đại học Paris bị đình chỉ hoạt động từ năm 1793 đến năm 1896 sau cuộc Cách mạng Pháp.
Ngày nay, Đại học Paris trải khắp thành phố, được chia thành 13 tổ chức tự trị vào năm 1970, tất cả đều duy trì danh tiếng của trường đại học ban đầu. Trong số 13 trường này, đại học được xếp hạng cao nhất là đại học Pierre et Marie Curie ( xếp hạng 131 thế giới) , Đại học Paris-Sorbonne (Paris IV, đứng thứ 293 trên thế giới) và Đại học Paris 1 Panthéon-Sorbonne (thứ 269).
• Đại học Cambridge
Quốc gia: Anh
Thành lập năm 1209
Thành lập năm 1209 bởi 1 nhóm các học giả rời bỏ trường đại học Oxford do xung đột chính trị, đại học Cambridge ngày nay đã phát triển hơn xưa và đang xếp hạng thứ 5 thế giới. Cùng có những truyền thống chung, Oxford và Cambridge là những đối thủ cạnh tranh công bằng, cùng tham gia và cuộc đua thuyền được tổ chức hàng năm. Cambridge có khoảng 19660 sinh viên, với 4100 trong số đó đến từ châu Âu.
• Đại học Padua
Quốc gia : Ý
Thành lập năm: 1222
Đại học Padua - Università di Padova hay UNIPD - được thành lập năm 1222 (mặc dù một số bằng chứng cho thấy trường có từ trước đó) và là một trong số các trường đại học thời Trung cổ ở Ý vẫn đang hoạt động.
Được xếp hạng 296 trong bảng xếp hạng thế giới, Università di Padova nổi bật với những nghiên cứu mang tính cách mạng về thiên văn học, luật pháp, y học và triết học. Hiện nay, trường đào tạo khoảng 61.000 sinh viên ở thành phố Padua, bối cảnh của vở kịch nổi tiếng của William Shakespeare “The Taming of the the Shrew”. Năm 1545, Università di Padova thành lập Vườn Bách thảo Padova, bây giờ là một trong những vườn hoa lâu đời nhất trên thế giới. Ngoài ra trường còn điều hành tới chín viện bảo tàng.
• Đại học Naples Federico
Quốc gia: Ý
Năm thành lập: 1224 (1258)
Được thành lập năm 1224 bởi Frederick II - hoàng đế của Đế chế La Mã , Đại học Naples Federico thuộc thành phố Naples, thành phố lớn thứ 3 nước Ý cũng là một trong những thành phố cổ nhất thế giới còn cư dân sinh sống. Trường xếp vị trí thứ 481- 490 trong bảng xếp hạng đại học thế giới, với rất nhiều chương trình đào tạo cho số lượng sinh viên khoảng 100000 người. Một trong số những cựu sinh viên nổi tiếng trước kia là nhà triết học và thần học Thomas Aquinas.
• Đại học Siena
Quốc gia: Ý
Năm thành lập: 1240
Nằm ở thành phố nhỏ Siena của vùng Tuscany, Đại học Siena là một trong những trường đại học lâu đời nhất trên thế giới với vị thế cao trên toàn cầu, hiện đang ở mức 801-1000 trong bảng xếp hạng thế giới. Với số sinh viên đăng ký lên tới 20.000 người, Đại học Siena bao gồm gần một nửa dân số của thành phố. Bản thân trung tâm thành phố cũng có tầm quan trọng lịch sử khi được công nhận là một di sản thế giới của UNESCO và mỗi năm thu hút hơn 160.000 khách du lịch tìm đến để trải nghiệm ẩm thực, nghệ thuật, bảo tàng và di sản thời Trung cổ.
• Đại học Coimbra
Quốc gia: Bồ Đào Nha
Thành lập năm: 1290
Mặc dù ban đầu được thành lập ở thủ đô Bồ Đào Nha năm 1290, Đại học Coimbra ( đứng thứ 401-410 trong bảng xếp hạng thế giới), đã được chuyển dời một vài lần theo yêu cầu của vị vua, cuối cùng dừng chân tại Coimbra, trung tâm đô thị lớn thứ ba của đất nước và là quê hương của lịch sử La Mã. Với một cộng đồng sinh viên chỉ hơn 24.000, Đại học Coimbra đã trải qua nhiều cuộc cải cách cơ bản, và trong nhiều thập kỷ của thế kỷ 18 nó là trường đại học duy nhất còn hoạt động ở Bồ Đào Nha.
Năm 2013, Đại học Coimbra được thêm vào Danh sách Di sản Thế giới của UNESCO với các tòa nhà mang tính lịch sử, sân hiên, văn hoá truyền thống và quang cảnh thành phố tuyệt đẹp.
• Đại học Al-Azhar
Quốc gia: Ai Cập
Thành lập năm: 970 sau CN
Mặc dù không đạt được vị trí của trường đại học cho đến năm 1961, Đại học Al-Azhar được thành lập vào đầu năm 970 sau Công nguyên ở Cairo, Ai Cập. Ban đầu, là một “madrasa”, nơi đào tạo học sinh từ tiểu học đến đại học, Đại học Al-Azhar được biết đến như một trung tâm giáo dục Hồi giáo nhưng đã cho ra đời một chương trình học hiện đại về các môn học tiến bộ để đảm bảo sự tồn tại của trường. Qua thời gian, nhà trường trải qua nhiều bất ổn chính trị, nhất là trong thế kỷ 12 khi một triều đại mới lên nắm quyền và tiêu hủy hơn 100.000 văn bản.
Ngày nay, Đại học Al-Azhar được xếp hạng 801-1000 trong bảng xếp hạng thế giới, và đứng thứ 35 trong bảng xếp hạng Đại học QS Vùng Ả Rập 2016. Ngoài các nghiên cứu truyền thống, trường còn có các chương trình kinh doanh, kinh tế, khoa học, y khoa, và nông nghiệp.
— Bạn có biết? Trường đại học lâu đời nhất ở Châu Á Đại học Santo Tomas (Philippines) được thành lập vào năm 1611, trường đại học lâu đời nhất ở Mỹ là Đại học Harvard (Massachusetts) được thành lập năm 1636, và trường đại học lâu đời nhất ở Úc được thành lập năm 1850 (Đại học Sydney , New South Wales).
Nguồn: ST