1. Xoang hơi cuốn mũi là gì?
Cuốn mũi là các tấm xương dài, nhô vào trong hốc mũi, cấu tạo nên thành ngoài mũi xoang. Mỗi bên khoang mũi thường có 3 cuốn mũi bao gồm cuốn mũi trên, cuốn mũi giữa và cuốn mũi dưới. Thỉnh thoảng sẽ có cuốn mũi trên cùng. Bên dưới các cuốn mũi tương ứng là các khe mũi trên, khe mũi giữa và khe mũi dưới. Các cuốn mũi được bao phủ bới niêm mạc chứa biểu mô đường hô hấp có các tuyến bài tiết chất nhầy. Bên dưới niêm mạc của cuốn mũi có hệ thống phân bố mạch máu phong phú và có thể giãn rộng làm cuốn mũi trở lên cương to.
Cuốn mũi là cơ quan rất quan trọng đối với cơ thể. Chúng có chức năng nhận biết mùi, làm ấm, làm ẩm, làm sạch không khí đi qua mũi,...
Xoang hơi cuốn mũi (concha bullosa) là sự xuất hiện của một hoặc nhiều kén khí bên trong các cuốn mũi. Xoang hơi cuốn mũi là một dị dạng cuốn mũi rất hay gặp, tỉ lệ xoang hơi cuốn mũi ở người bình thường khoảng 15-25%. Xoang hơi cuốn mũi thường xuất hiện ở cuốn mũi giữa và thường ở cả hai bên.
2. Nguyên nhân xuất hiện xoang hơi cuốn mũi là gì?
Hiện nay vẫn chưa khẳng định được nguyên nhân gây ra xoang hơi cuốn mũi. Tuy nhiên, có một số nghiên cứu cho rằng bệnh xoang hơi cuốn mũi có liên quan đến vẹo vách ngăn mũi. Tình trạng vẹo vách ngăn mũi có thể khiến người bệnh khó thở một bên mũi và gây ra có triệu chứng như ngáy to, ngưng thở khi ngủ,...
3. Người có xoang hơi cuốn mũi có triệu chứng gì?
Xoang hơi cuốn mũi nhỏ thường không gây ra bất kỳ triệu chứng đáng chú ý nào. Nhiều trường hợp có xoang hơi cuốn mũi trong suốt cuộc đời nhưng không bao giờ phát hiện ra sự hiện diện của nó. Nếu có xoang hơi cuốn mũi đủ lớn, chúng sẽ gây đau và khó chịu. Các triệu chứng thường gặp bao gồm:
- Đau đầu
Đau ở vùng gốc mũi và vùng trán. Đôi khi bệnh nhân cảm thấy nặng ở hốc mắt.
Trường hợp đau ở vùng đỉnh, vùng chẩm có thể gặp khi xoang hơi cuốn mũi gây biến chứng dẫn đến viêm xoang.
- Chảy mũi: Người có xoang hơi cuốn mũi thường xuyên chảy mũi mủ nhầy, đơn thuần hoặc chảy mũi trong
- Nghẹt mũi: Triệu chứng này xuất hiện từng đợt hoặc thường xuyên, điều này là do dịch xuất tiết, quá phát của niêm mạc mũi
- Cảm giác khó thở hoặc không thể thở được bằng mũi
- Khó ngửi, mất ngửi
- Hắt hơi
Các triệu chứng của xoang hơi cuốn mũi gần giống với viêm xoang là khiến người bệnh cảm thấy không thể thở bằng mũi được. Tuy nhiên, xoang hơi cuốn mũi thường không gây đau tai và quai hàm, tiết dịch nhầy hoặc các triệu chứng viêm xoang khác.
4. Biến chứng của xoang hơi cuốn mũi
Bệnh nhân có thể thấy đau hoặc khó chịu xung quanh xoang khi có xoang hơi cuốn mũi. Trong nhiều trường hợp, bệnh nhân không cần điều trị xoang hơi cuốn mũi. Tuy nhiên, khi xoang hơi cuốn mũi càng lớn, bệnh nhân sẽ càng cảm thấy khó chịu. Nếu không được điều trị, xoang hơi cuốn mũi có thể gây ra các tình trạng khó chịu hơn và gây viêm xoang tái phát và khiến bạn bị:
- Đau đầu
- Chảy chất nhầy ra từ mũi
- Viêm họng
- Ho không khỏi
Viêm xoang có thể trở thành mạn tính và khiến bệnh nhân khó thở hơn vì đường thở mũi bị viêm, gây mệt mỏi, buồn nôn, đau đầu, đau cổ họng và tai. Theo thời gian, các biến chứng có thể gây ra viêm màng não hoặc khiến bệnh nhân mất khứu giác hoặc thị lực.
5. Các phương pháp chẩn đoán xoang hơi cuốn mũi
- Nội soi mũi
Nội soi mũi là một phương pháp chẩn đoán hình ảnh được sử dụng rộng rãi. Phương pháp này an toàn, dễ thực hiện, tiết kiệm chi phí và được chỉ định để kiểm tra bên trong khoang mũi, các lỗ thông xoang của người bệnh.
Khi nội soi mũi, các bác sĩ sẽ đưa một ống nội soi dài, có camera và đèn chiếu sáng vào trong mũi của người bệnh. Ống nội soi có bán kính từ khoảng 2,7-4mm, cho phép bác sĩ có thể quan sát được mọi ngóc ngách của hốc mũi và vòm họng. Hình ảnh nội soi mũi sẽ được lưu trữ và hiển thị trên máy tính một cách rõ ràng và nhanh chóng.
- Chụp cắt lớp vi tính xoang
Chụp cắt lớp vi tính (CT) là kỹ thuật sử dụng nhiều tia X chiếu qua cơ thể theo lát cắt ngang tại bộ phận cần thăm khám, máy tính sẽ đo lại sự hấp thụ tia X và xử lý cho ra hình ảnh hoàn chỉnh về bộ phận chụp. Các bộ phận khác nhau sẽ có mức độ hấp thụ tia X khác nhau. Chụp cắt lớp vi tính xoang sẽ dựng lại toàn bộ các xoang vùng hàm mặt, nền sọ, xoang chũm trên nhiều mặt phẳng 2D hay 3D, giúp phát hiện được rất nhiều bệnh lý về xoang.
Kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính xoang mang lại nhiều giá trị trong chẩn đoán, tuy nhiên cần đặc biệt lưu ý đối với trường hợp phụ nữ có thai.
Hình ảnh chụp CLVT xoang tại Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC
6. Điều trị xoang hơi cuốn mũi
Trường hợp bệnh nhân có xoang hơi cuốn mũi nhỏ, không gây khó chịu thì không cần điều trị. Nếu xoang hơi cuốn mũi gây ra các tình trạng khác chẳng hạn như viêm xoang, bác sĩ sẽ đưa ra một phác đồ điều trị thích hợp với viêm xoang. Nếu sau khi điều trị viêm xoang không hiệu quả, các triệu chứng như đau đầu hoặc khó thở ngày càng trở nên tồi tệ hơn, làm ảnh hưởng đến cuộc sống của bệnh nhân, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật xoang hơi cuốn mũi. Một số các thủ thuật điều trị như:
- Ép cuốn mũi: Bác sĩ sử dụng dụng cụ để ép xoang hơi cuốn mũi cho đến khi giải phóng khí ra ngoài. Phẫu thuật này có thể yêu cầu gây tê tại chỗ. Phương pháp này được xem là an toàn và ít có biến chứng.
- Chỉnh hình cuốn mũi: Bác sĩ định hình lại xương và mô xung quanh xoang hơi cuốn mũi để không khí lưu thông qua túi khí này dễ dàng hơn. Phẫu thuật này thường cần gây mê toàn thân
- Cắt bớt cuốn mũi: Bác sĩ sử dụng các thiết bị để loại bỏ một hoặc tất cả xong hơi cuốn mũi. Phẫu thuật này thường cần gây mê toàn thân
- Điều chỉnh vách ngăn mũi bị lệch: Bác sĩ cũng có thể để nghị phẫu tuật vách ngăn bị lệch giúp bệnh nhân thở dễ hơn.
7. Các rủi rõ có thể xảy ra khi thực hiện phẫu thuật điều trị xoang hơi cuốn mũi
Phẫu thuật xoang có thể làm cuộc sống của bệnh nhân cải thiện hơn, tuy nhiên bệnh nhân sẽ có cảm giác đau đớn, chảy máu mũi liên tục trong khoảng 24h sau đó, cảm giác tắc nghẽn và sưng trong vài ngày. Ngoài ra, phẫu thuật còn có thể tiềm ẩn một số rủi ro sau đây:
- Xuất huyết: Sau phẫu thuật, tình trạng chảy máu là bình thường, nhưng trong một số trường hợp hiếm, bệnh nhân có thể bị chảy máu quá nhiều hoặc kéo dài và đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe của bệnh nhân.
- Nhiễm trùng: Hầu hết nhiễm trùng sau phẫu thuật không nghiêm trọng và có thể điều trị bằng kháng sinh, nhưng trong một số trường hợp hiếm gặp, nhiễm trùng có thể xâm nhập vào máu và đe dọa tính mạng. Bệnh nhân cũng có thể bị nhiễm loại vi khuẩn kháng kháng sinh chẳng hạn như MRSA, việc điều trị sẽ trở nên tốn kém hơn.
- Tổn thương mô xung quanh: Xoang nằm gần não và mắt nên các mô tại vị trí này có thể bị tổn thương. Tuy hiếm gặp nhưng tình trạng thâm tím quanh mắt sau phẫu thuật xoang là không bình thường và bệnh nhân cần báo cho bác sĩ phẫu thuật ngay lập tức
- Tê liệt: bệnh nhân có thể bị tê ở mặt, môi và mũi. Tình trạng này thường là tạm thời nhưng ít khi xảy ra. Nếu có tổn thương thần kinh, bệnh nhân có thể bị tê liệt vĩnh viễn
- Dịch não tủy: Đây là một biến chứng hiếm gặp, trong đó dịch não tủy và và bị rò rỉ từ não, chảy ra mũi. Dịch não tủy thường được chữa khỏi bằng phẫu thuật.
Ngoài những rủi ro trên, bệnh xoang có thể tái phát và đòi hỏi phải phẫu thuật xoang lần nữa. Thêm nữa, việc gây mê toàn thân cũng tiềm ẩn rủi ro như tăng thân nhiệt ác tính thậm chí tử vong.
Tóm lại, xoang hơi cuốn mũi là một bệnh thường gặp nhưng lại có nhiều ảnh hưởng đến cuộc sống của người bệnh. Vì thế nếu quý khách hàng có các triệu chứng về xoang có thể đến bệnh viện Đa khoa MEDLALTEC để được thăm khám bởi các bác sĩ đầu ngành có chuyên môn cao và có nhiều kinh nghiệm. Hệ thống y tế MEDLATEC với nhiều cơ sở trải dài trên toàn quốc luôn sẵn sàng phục vụ các quý khách hàng. Để đặt lịch hoặc biết thêm nhiều thông tin hơn, quý khách hàng có thể liên hệ số hotline 1900 56 56 56.
CN Nguyễn Văn Thuấn
